Page 40 - incirliovaweb
P. 40
18 l1. BÖLÜM CHAPTER 1 A World Cultural Heritage: Anatolian Camel Dealing Culture and Camel Wrestles
1.2. Deve Güreşlerinin Kökeni 1.2. The Origin of Camel Wrestles
Deve güreşleri temasını işleyen çizimler ve resimlerin geçmişi The drawings and images dealing with the theme of camel wrestles
eski çağlara kadar uzanmaktadır. Güreşen develer (istisnasız iki date back to the antiquities. It was established that the theme of
hörgüçlü) temasının, Avrasya bozkır sanatında sıklıkla işlendiği wrestling camels (two-humped without exception) had frequently
saptanmıştır (Adamova, 2004:10). Adamova, günümüze ulaşan bu been treated in the Eurasian steppe art (Adamova, 2004:10).
tür materyaller içinde en eski versiyonun, M.Ö. ikinci bin yıla ta- Adamova reports that the most ancient version among such extant
rihlendirilen simetrik olarak düzenlenmiş ve birbirini ısıran deve- materials is the symmetrically organized camels which bit each
ler olduğunu bildirmektedir. Materyaldeki çizimler Margiana’dan other and which are dated to the second millennium BC. The
elde edilen bir parça taş amuletin üzerinde bulunmaktadır. Benzer drawings in the material are on a piece of stone amulet obtained
bir çizim örneğine de Filippovka’da, M.Ö. beşinci yüzyıl ya da from Margiana. A similar example of the drawing was encountered
dördüncü yüzyıla ait Mezartepe gömüsünden elde edilen ince bir on a thin bronze plate obtained from Mezartepe Höyük of the fifth
bronz levha üzerinde rastlanmıştır (şekil 4, sol). Yine benzer bir or fourth century BC in Filippovka (figure 4, left). In addition, the
kompozisyonu yansıtan ve Boston Güzel Sanatlar Müzesi’nde bu- drawing reflecting similar composition and found in the Museum
lunan çizim (şekil 5) ise büyük olasılıkla, İran sanatındaki en eski of Fine Arts, Boston (figure 5) most probably represents the most
deve güreşi tasvir örneğini temsil etmektedir. Çeşitli materyallerde ancient camel wrestling description example in the Iranian art.
iç içe geçmiş boyunları ile simetrik olarak gösterilen develerin bu This composition of the camels shown symmetrically with their
kompozisyonunun temeli esasen Hakasya Cumhuriyeti’nde bulu- intertwined necks in various materials is indeed traced back to a
nan kaya üzerindeki bir çizim örneğine kadar gitmektedir (şekil 4, drawing example on the rock found in the Republic of Khakassia
orta). Bunun yanı sıra rakibinin hörgücünü ısıran farklı boylardaki (figure 4, middle). Besides, the metallic plates showing the heads of
develerin kafalarını gösteren ve batı Kazakistan ile güney Urallar- different-sized camels biting the hump of their opponent, obtained
dan elde edilen M.Ö. birinci binyılın ortasına tarihlenen madeni from western Kazakhstan and southern Ural Mountains, and dated
levhalar da söz konusudur (şekil 4, sağ) (Adamova, 2004:10-11). to the midst of the first millennium BC are also available (figure 4,
right) (Adamova, 2004:10-11).
Orta Asya’daki göçebe Türk toplumunda at yarışları ve çift
hörgüçlü develerin güreşleri ise bazı araştırmacılara göre M.Ö. However, the horse races and the wrestles by two-humped
2. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Eberhard’a (1940) göre eski Çin camels in the nomadic Turkish society in Central Asia date back to
kaynaklarında (M.Ö. 2. yüzyıl) Eski Türklerde güreşlere ait il- the 2nd century BC, according to some researchers. According to
ginç bilgiler yer almaktadır. Bu kaynaklar; güreşin ‘toslama’ Eberhard (1940), interesting information on wrestles among Ancient
işaretiyle gösterildiğini, Türkistan’ın Kuçak şehrinde yeni yılın Turks is available in ancient Chinese sources (the 2nd century BC).
These sources report that a wrestle was indicated with a ‘butting’sign
and that ox, horse and camel wrestles were performed on the day
