Page 52 - incirliovaweb

30 l1. BÖLÜM CHAPTER 1
1.4. Deve Türleri ve Deve Yetiştiriciliği
İnsanların develeri evcilleştirmesi günümüzden 5 bin yıl öncesi-
ne uzanır. İlk olarak Orta Asya’nın iki hörgüçlü (Camelus bact-
rianus) develeri M.Ö. üçüncü binyılda evcilleştirilmiştir. Daha
güneyde de Arabistan’ın tek hörgüçlü (Camelus dromedarius)
develeri evcilleştirilmiştir (Findley, 2005:24). Bunlar dünyadaki
doğal deve ırklarıdır. Diğer türler bu iki tabi ırkın birleşmesinden the further south (Findley, 2005:24). They are the natural camel
doğmuştur (Ulusoy, 1945:6).
Doğal deve ırklarından Asya Devesi iki hörgüçlüdür. Ana-
dolu’da bu devenin erkeklerine ‘Buhur’ (foto 11), dişilerine de
‘Buhur Mayası’ denmektedir. Boyları 1.30-2.30 m. arasında de-
ğişkenlik gösteren bu develerin ortalama ağırlığı 600 kg. dır. İki
hörgüçlü develer kurak koşullarda yaşamaya uygundurlar. Fakat
kısa boylu oluşları ve ince kışlık tüylere sahip olmaları onların
Asya’nın yüksek çöllerindeki buzlu kış şartlarında yaşamalarına
da izin vermektedir. Çin’de iki hörgüçlü develer kış mevsiminde-
ki –30 °C ve yaz mevsimindeki 42 °C arasında değişen sıcaklık
koşullarına alışkındır (Wei, 1984’den aktaran Stephens, 2000).
Soğuğa karşı oldukça dayanıklı olan bu türler, kar örtüsü üze-
rinde de kolaylıkla hareket edebilirler. Her ne kadar iki hörgüçlü
develer çeşitli sıcaklıklarda yaşayabilseler de, onlar genellikle
yıllık ortalama sıcaklıkların 21° C’nin üzerinde olduğu yerlerde
bulunmazlar (Mason 1984’den aktaran Stephens, 2000).
Afrika Devesi ise Asya devesine göre daha küçük, tek hör-
güçlü ve tüysüzdür. Ortalama ağırlıkları 500 kg. civarındadır.
Soğuğa ve kara karşı toleransı düşüktür (Ulusoy, 1945:6). Tek
hörgüçlü develer uzun bacaklara sahiptirler. Bu türün kışın tüyle-
A World Cultural Heritage: Anatolian Camel Dealing Culture and Camel Wrestles
1.4. Camel Species and Camel Husbandry
The domestication of camels by human beings dates back to
5 thousand years earlier than the present time. First the two-
humped (Camelus bactrianus) camels of Central Asia were
domesticated in the third millennium BC. The one-humped
(Camelus dromedarius) camels of Arabia were domesticated in
breeds on earth. The other species were born as a result of the
copulation of these two natural breeds (Ulusoy, 1945:6).
Of the natural camel breeds, the Asian camel is two-humped.
In Anatolia, the male of this camel is called a ‘Buhur’ (photo
11), while its female is called a ‘Buhur Mayası’. Ranging from
1.30 to 2.30 m in height, these camels weigh 600 kg on average.
Bactrians are also adapted to surviving in arid conditions, but
their stockier builds and thick winter coats allow them to weather
the icy winters of the highland deserts of Asia. In China, bactrians
regularly experience temperatures of –30° C (–22° F) in the
winter and 42° C (107.6° F) in the summer (cited by Stephens,
2000 from Wei 1984). They are quite resistant to the cold and
move on a blanket of snow too. Although Bactrians can survive
in a wide range of temperatures, they are usually not found where
the mean annual temperature is above 21° C (69.8° F) (cited by
Stephens, 2000 from Mason 1984).
On the other hand, the African camel is smaller than the Asian
camel, one-humped, and hairless. It weighs around 500 kg on
average. Its tolerance for the cold and snow is low (Ulusoy, 1945:6).
Dromedaries have longer legs, their winter coatsare much thinner,
and their summer coats are morereflective than those of bactrians.